3. avgust 2021 – Zajedničko istraživanje reke Dunav predstavlјa najobuhvatniji istraživački monitoring površinskih voda na svetu, a sprovodi se svake šeste godine. Tokom prošle i pretprošle godine, u koordinaciji sa Sekretarijatom Međunarodne komisije za zaštiti reke Dunav (ICPDR), realizovano je Četvrto zajedničko istraživanje – The Joint Danube Survey 4 – JDS4,u kome je učestvovalo više stotina naučnika i raznih drugih učesnika iz podunavskih zemalјa. Rezultati istraživanja su objavlјeni i danas dostupni kako naučnoj zajednici tako i široj javnosti.
Na celom slivu reke Dunav, međunarodni timovi odlazili su do utvrđenih lokacija kako bi uzimali uzorke i vršili merenja raznih parametara statusa – zagađenja, biodiverziteta, sadržaja plastike i radijacije.Istraživanje je kao rezultat dalo inoviran prikaz statusa voda na celokupnom slivu reke Dunav.
Tokom JDS4 primenjen je čitav niz metoda i tehnika nove generacije, uklјučujući „Environmental DNA (eDNA)” i „target & non-target screening methods”.
Rezultati ovog istraživanja daju jedinstveni uvid u status voda na slivu reke Dunav, uklјučujući odgovore na sledeća pitanja:
- koliko hemijskih supstanci je dospelo u vode?
- koliki broj riba živi u slivu reke Dunav?
- koja količina mikroplastike se nalazi u reci Dunav i njegovim pritokama?
- da li zaista ima lososa u Dunavu?
Slično kao i prilikom JDS3, i rezultati ovog 4. istraživanja predstavlјaju osnov u procesu sprovođenja odredbi WFD, u smislu pravlјenja sveobuhvatne baze podataka kao podloge u procesu odlučivanja. Cilј prikuplјanja rezultata tokom ovih istraživanja nije da zameni nacionalni monitoring koji se u svakoj državi pojedinačno koristi prilikom procesa procene ekološkog i hemijskog statusa, već da se koristi u svojstvu baze podataka, sa jedne strane, prilikom usaglašavanja metoda za procene na celom slivu, a sa druge strane prilikom nove prioritizacije specifičnih zagađivača na slivu reke Dunav.
Analizom rezultata zaklјučeno je da su, u odnosu na JDS3, mnogi problemi do sada otklonjeni. Međutim, predstoji još dosta posla. Pored toga, određeni faktori, kao što su mikroplastika ili eDNA, prvi put su tokom ovog istraživanja mereni, tako da će njihovo praćenje biti moguće tek nakon sprovedenog 5. istraživanja – JDS5.
Obe publikacije su dostupne za javno preuzimanje u pdf formatu:
http://www.danubesurvey.org/jds4/publications/public-report
http://www.danubesurvey.org/jds4/publications/scientific-report